ni kevin lagunda
1 buot kong pugngan
2 ang pagbul-og
3 sa panahon, apan
4 ako man nuoy naanod
5 uban sa kagahapon.
6 karon, nia ko sa kabuntagon
7 sa akong bag-ong tuig.
8 apan ang karon motaliwan ra
9 kay nagpadayon man
10 ang pagbul-og sa panahon.
11 ug kining akong bag-ong tuig
12 maanod ra sab.
3 sa panahon, apan
4 ako man nuoy naanod
5 uban sa kagahapon.
6 karon, nia ko sa kabuntagon
7 sa akong bag-ong tuig.
8 apan ang karon motaliwan ra
9 kay nagpadayon man
10 ang pagbul-og sa panahon.
11 ug kining akong bag-ong tuig
12 maanod ra sab.
KOMENTARYO NI ADONIS DURADO
Kining balaka maoy usa sa tulo ka balak nga gipadala kanako ni Kevin Lagunda alang sa pagtuki. Sa partikular, gipili nako ning balaka gumikan sa iyang pilosopikal nga tema. Yano ra ang pagkahan-ay sa pulong apan ang kaanyag anaa sa iyang pagkatulukibon.
Kining balaka wala lamang mohisgot sa Heraclitan nga panlantaw sa kalibutan (ang pagtuo nga ang butang nga permante kay mao ra ang kausaban), apan misuway usab kini og saghid sa katumanan sa Nietzschean nga konsepto sa "ewige Wiederkunft" (eternal recurrence) -- ang pagbalik-balik og tuyok sa dagan sa panahon.
Sa laing bahin, makitang diyutay ra ang hinluonon aning balaka. Ug siguro ang unang ikabadlong nako sa balakero mao ang pagbuak-buak niya sa linya o line-cutting.
LINYA 1, 2, 3, 4: Pwede ning i-tighten-up -- imbis na upat ka linya, himuong tulo, aron ang tanang linya sa sinugdanan hangtod sa katapusan motupong-tupong. Ambot nganong istrikto ko aning line-cutting -- tungod man tingali nga anhi nimo unang mahisayran kung unsa ka danghag ang tagsulat o kung unsa sab siya ka disiplinado. Ang mahimong sanglitanan nako ani kay morag gaipis og tubig nga wa matarong og sawod -- ug diha sa line-cutting, makit-an ang pagkausik o pagkasami-sami sa pulong.
Subay ani, aron motaas-taas ang unang linya, mahimong masal-utan og "unta" aron medyo motupong kini sa mosunod nga mga linya. Dayon, mas sakto paminawon sa dunggan ang "bul-og sa panahon" kaysa sa "pagbul-og sa panahon". Ug mas mohatag og alliteration kung "kuyog sa kagahapon" imbis na "uban sa kagahapon".
LINYA 8: "Ug" imbis na "apan". Nigamit na man gud og "apan" sa ikatulong linya. Ug mas tukma sad gyud ang conjunction nga "ug" dinhi kung tan-awon nimo ang dagan sa linya.
LINYA 9: "Gapadayon" imbis na "nagpadayon" -- pagmintinar sa present tense.
LINYA 10: Consistent sa taas, "bul-og" imbis na "pagbul-og".
LINYA 12: "Mahianod ra usab" imbis na "maanod ra sab".
Ug sa katapusan, ang uluhan isugyot nako nga mas pamub-an. Tungod medyo sagubangon ang pagbutang og possessive noun sa "bag-ong tuig" -- lisod man ning akuon. O pwede man nato dawaton ang syntax niini, pero ang pag-ako niini walay gikatabang. Unsa ganiy toy primerong balaod sa pamalak? Isalikway ang mga pulong nga wala maghatag og tabang sa usa ka balak.
bag-ong tuig
buot ko untang pugngan
ang bul-og sa panahon,
apan ako man nuoy naanod
kuyog sa kagahapon.
karon, nia ko sa kabuntagon
sa akong bag-ong tuig.
ug ang karon motaliwan ra
kay gapadayon man
ang bul-og sa panahon.
ug kining bag-ong tuig
mahianod ra usab.
apan ako man nuoy naanod
kuyog sa kagahapon.
karon, nia ko sa kabuntagon
sa akong bag-ong tuig.
ug ang karon motaliwan ra
kay gapadayon man
ang bul-og sa panahon.
ug kining bag-ong tuig
mahianod ra usab.
whew! kahadlok ba:) daghan ko ug nahikat-unan ani nga site. wa ko sukad makadungog ug matinud-anon nga komentaryo nga sama niini.
ReplyDeleteHi Adonis, OK man nga anginon nato si Heraclitus ug Nietzsche aning balaka, unya pakapinan pa gyod og cute kaayo nga representation sa ouroboros he he, pero sa akong tan-aw kining balaka expression sa spilt romanticism diin ang persona usa ka non-philosophical masochist nga nagdimdim sa kasakit nga gidalit sa iyang nakita nga ang tanan diay lumalabay. :)
ReplyDeleteganahan ko sa meditative spirit ining balaka. morag punto sa pilosopo sa panahong bata pa ang kalibotan. taas ang panan-aw sa magbabalak kon kini nasulat pa lang niadtong mga panahona. lamang, ingon sa gi-rephrase lamang niya ang pagtuo nilang Heraclitus ug kaubanan. the way we understand the universe, dako nag naabot ang unggoy, to paraphrase myke obenieta's poem, "teknolohibat..."
ReplyDelete